Khmer Dictionary: ងងឹត

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary Full Text Search

ក្លឹស ( ន.នាមសព្ទ )
ឈ្មោះសត្វល្អិតមួយប្រភេទ ក្នុងពួកក្អែប, កាលណាពេលងងឹត មានពន្លឺភ្លឺ ដូចជាសត្វអំពិលអំពែក ។
កំរោល ( ន.នាមសព្ទ )
អាការងងឹតមុខជ្រប់ ឬ ងងឹតមុខខ្លាំងដល់ដួលដេក ដោយហេតុឃើញវត្ថុគួរខ្លាច, គួរស្ញែង មានឃើញឈាមជាដើម : កំរោលចូល, បោសកំរោល ។
ខ្វាក់ ( គុ.គុនសព្ទ )
ដែលបាត់ចក្ខុប្រសាទ, ដែលងងឹតមើលមិនឃើញ : មនុស្សខ្វាក់ភ្នែក ។ របស់អ្វីៗ ដែលមានជ្រុង ៤ ហើយមានជ្រុងខ្លះខូចខាតមិនពេញ ក៏ហៅថា ខ្វាក់ ដែរ : សសរខ្វាក់ជ្រុង ។
- ដោះខ្វាក់ គឺដោះមនុស្សប្រុសដែលទ្រុឌត្រង់កណ្ដាល ។
- ជាតហិង្គុលខ្វាក់ គឺជាតហិង្គុល ដែលគេស្លឲ្យមានសាច់រឹង សម្រាប់ប្រើជាថ្នាំរំងាប់រោគក្ដៅ ។
ខ្វាក់មាន់ ( គុ.គុនសព្ទ )
ដែលមានភ្នែកងងឹតមើលមិនសូវឃើញ តែក្នុងវេលាយប់ (ដូចមាន់) : មនុស្សខ្វាក់មាន់ ។
ខ្មៅ ( គុ.គុនសព្ទ )
ដែលមានពណ៌ងងឹត ឬ ពណ៌យ៉ាងធ្យូង ។ ពាក្យផ្ទុយ ស ។
ទូទឹម ( គុ.គុនសព្ទ )
ស្រទំ, អំពីសភាពអាកាសដែលងងឹតរកកល់នឹងធ្លាក់ភ្លៀង : មេឃទូទឹម ។
នាមកិរិយា ( ន.នាមសព្ទ ) [នាមៈកិរ៉ិយ៉ា ឬ នាមៈក្រិយ៉ា ]
កិរិយាសព្ទដែលជានាមសព្ទ ឬនាមសព្ទដែលប្រើជាកិរិយាសព្ទផងក៏បាន, ផ្កា ន., ផ្កា កិ.; ផ្លែ ន., ផ្លែ កិ.; ភ្លៀង ន., ភ្លៀង កិ. ឧ : ស្វាយមួយដើមនេះផ្កាច្រើនណាស់, មួយដើមឯណោះក៏កំពុងតែផ្កាច្រើនណាស់ដែរ (កិ.); ឆ្នាំនេះ ស្វាយមានផ្លែច្រើនជាងឆ្នាំទៅមិញ (ន.); មេឃងងឹតរកកល់ភ្លៀង, ភ្លៀងមកហើយ (កិ.); ឆ្នាំនេះមានភ្លៀងច្រើនជាងឆ្នាំមុន (ន.) ។ បើកុំប្រើជានាមកិរិយា ត្រូវប្រើជា កិរិយាសព្ទសុទ្ធ ថា បញ្ចេញផ្កា, បញ្ចេញផ្លែ; មេឃបង្អុរភ្លៀង ឬភ្លៀងធ្លាក់ ដូច្នេះវិញ ។ ពាក្យថា នាមកិរិយា នេះខ្មែរមានតិចដែរទេ ។ ភាសាបាលីក៏មានខ្លះដែរ, ដូចជា បុប្ផំ ផ្កា (ន.), បុប្ផតិ បញ្ចេញផ្កា (កិ.); ផលំ ផ្លែ (ន.), ផលតិ បញ្ចេញផ្លែ (កិ.) ។ល។
បច្ចូស ( ន.នាមសព្ទ ) [ប៉័ច-ចូស]
(ប្រត្យុឞស៑ ឬ ប្រត្យូឞ “កាលជាទីកម្ចាត់នូវងងឹត”) ពេលបំព្រាង គឺវេលាភ្លឺឯកើត (មុនបុព្វណ្ហសម័យ) : វេលាបែកបច្ចូស (ហៅថា បច្ចូសកាល ឬ បច្ចូសសម័យ (ប៉័ច-ចូសៈ--ក៏បាន) ។
បញ្ញាភា ( ន.នាមសព្ទ )
ពន្លឺនៃប្រាជ្ញា, ប្រាជ្ញាដូចដួងពន្លឺ, គឺប្រាជ្ញាដែលដោះស្រាយបញ្ហាស្មុគស្មាញបានជ្រះស្រឡះ ប្រៀបដូចពន្លឺអាទិត្យចាំងជះដេញកម្ចាត់ភាពងងឹតក្នុងលោកឲ្យសាបរលាបរហូតភ្លឺស្រឡះ ។
បាំង ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
បិទ, រាំង, ខ្ទប់ឲ្យកំបាំង : បាំងវាំងនន, បាំងជញ្ជាំង ។
- បាំងគំនិត រាំងគំនិតមិនឲ្យគិតឃើញ ។
- បាំងឆត្រ បើកឆត្រគ្របពីលើមិនឲ្យត្រូវកម្ដៅថ្ងៃឬត្រូវភ្លៀង ។
- បាំងដៃ យកបាតដៃបាំងទន្ទឹមនឹងថ្ងាសមិនឲ្យពន្លឺចាំងពឹលភ្នែកដើម្បីនឹងមើលអ្វីៗ ឲ្យឃើញច្បាស់ ។
- មោហ៍បាំង សេចក្ដីងងឹតល្ងង់បិទរាំងប្រាជ្ញាមិនឲ្យយល់ការពិត ។ ពាក្យនេះខ្មែរយើងច្រើននិយាយអំពីកំហឹងខ្លាំងដែលទប់មិនទាន់ ឬអំពីការប្រព្រឹត្តកន្លងបវេណី កន្លងច្បាប់ ដោយភាន់ច្រឡំភ្លេចស្មារតីមិនយល់ការខុសត្រូវ ។ល។

Next >>

Headley's Khmer-English Dictionary Full Text Search

ងងឹត ( adj ) [ŋɔŋɨt] - detail »
to be dark; obscure; somber; to be blind, have poor vision; be ignorant
រងឹត - detail »
See:ងងឹត

Headley's Khmer-English Dictionary Subentry Full Text Search

ខែងងឹត [kʰae ŋɔŋɨt]
waning moon, the dark of the moon, the 15 nights of the waning moon
ខែងងឹត [kʰae ŋɔŋɨt]
waning moon, the dark of the moon, the 15 nights of the waning moon
See:ខែរនោច
ងងឹតងងល់ [ŋɔŋɨt ŋɔŋʊəl]
to be pitch-dark, very dark; obscure; somber; blind; ignorant, stupid
ងងឹតចាក់ភ្នែកមិនធ្លុះ [ŋɔŋɨt cak ----- mɨn tluh]
pitch dark
ងងឹតជ្រៅ [ŋɔŋɨt crɨv]
to be deep and dark / very deep (as a well)
ងងឹតឈឹង [ŋɔŋɨt cʰɨŋ]
to be pitch dark.
ងងឹតឈឹង [ŋɔŋɨt cʰɨŋ]
(e.g. of a problem) to be difficult to resolve, obscure
ងងឹតភ្នែក [ŋɔŋɨt -----]
weak eyesight; to have bad vision, be blind
ងងឹតមេឃងងឹតដី [ŋɔŋɨt meek ŋɔŋɨt dəy]
to be dark (of the sky)
ងងឹតមេឃងងឹតដី [ŋɔŋɨt meek ŋɔŋɨt dəy]
to be very numerous (of flying things)

Next 10 entries »