Khmer Dictionary: ផេះ

1. កម្ទេច ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
   ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្ទេច : កម្ទេច​ជា​ធូលី, កម្ទេច​ជា​ផេះ ។
   
2. កំញម ( ន.នាមសព្ទ ) [--ញ៉ម ]
   កម្លោច​អ្វី​ៗ ដែល​ឆេះ​ភ្លើង ហើយ​មិន​ទាន់​សុស​ទៅ​ជា​ផេះ (របស់​ស្ដើង របស់​ស្រាល) ។
   
3. ដូង ( ន.នាមសព្ទ )
   ឈើ​ស្រុក​មាន​ផ្លែ​ជា​អាហារ ផ្លែ​មាន​ទឹក មាន​សាច់​ខាង​ក្នុង​រលា​ កាល​ណា​ទុំ​សាច់​នោះ​មាន​ប្រេង; ដូង​មាន​ច្រើន​ប្រភេទ​គឺ : ដូង​ផេះ, ដូង​ភ្លើង, ដូង​សែត, ដូង​ខ្ទិះ, ដូង​តាកែ (ដូង​កូវកែ) ជាដើម។
   - ដូង​ត្នោត ដូង​ដែល​មាន​ផ្លែ​ជាប់​ដុប​រដៀន​ដូច​ធ្លាយ​ត្នោត (មិន​សូវ​មាន) ។
   
4. ត្មាត ( ន.នាមសព្ទ )
   ឈ្មោះ​សត្វ​ស្លាប​ធំ បរិភោគ​សាក​អសុភ​ជា​អាហារ; មាន​ពីរ​ប្រភេទ​គឺ ត្មាត​ភ្លើង មាឌ​ធំ​មាំ​ក្បាល​ក្រហម​ដូច​ភ្លើង, ត្មាត​ផេះ មាឌ​តូច​ជាង​ត្មាត​ភ្លើង​សម្បុរ​ប្រផេះ ។
   
5. ទុង ( ន.នាមសព្ទ )
   ឈ្មោះ​បក្សី​ពួក​មួយ មាន​រូប​សណ្ឋាន​ជម​ពី​មុខ​ពី​ក្រោយ, ក​វែង, ចំពុះ​វែង​សំប៉ាត, មាន​ចុង​ក្ងិច មាន​ស្បែក​ពី​ខាង​ក្រោម សណ្ឋាន​ថង់, ជើង​ខ្លី ម្រាម​ជាប់​ដូច​ជើង​ទា, ហែល​ទឹក​មុជ​ទឹក​បាន, ហើរ​បាន​ខ្ពស់; ទុង​មាន ២ ប្រភេទ គឺ ទុង​សំពៅ មាន​សម្បុរ-ស​លាយ​សម្បុរ​ជម្ពូ (ស-លាយ​ក្រហម​ស្រគាំ), ទុង​ផេះ មាន​សម្បុរ​ប្រផេះ, ទុង​ទាំង ២ ប្រភេទ​នេះ សុទ្ធ​តែ​មាន​មច្ឆជាតិ​ជា​អាហារ​ដូច​គ្នា ។ ទុង​លយ​សំពៅ “ទុង​បណ្ដែត​សំពៅ” គឺ​ទុង​ហែល​ទឹក​តម្រៀប​គ្នា ។ ទុង​ហើរ ឈ្មោះ​បទ​សរភញ្ញ​មួយ​បែប​មាន​សូរ​ស័ព្ទ​អណ្ដែត​ៗ បែប​ទុង​ហើរ : បទ​ទុង​ហើរ ។
   
6. ធ្យូង ( ន.នាមសព្ទ )
   សំណល់​ប្រឆេះ, សំណល់​កម្លោច​នៃ​ឧស​ឬ​ឈើ​ជាដើម មាន​ពណ៌​ខ្មៅ ដែល​មិន​ទាន់​ឆេះ​សុស​ខ្ទេច​ទៅ​ជា​ផេះ : ធ្យូង​ឈើ, ធ្យូង​ឫស្សី, ធ្យូង​ថ្ម ។ មន្ទិល​ខ្មៅ​ដែល​កាន់​ដិត​ជាប់​ក្រាស់​នៅ​គូទ​ឆ្នាំង ក៏​ហៅ​ថា ធ្យូង ដែរ : ធ្យូង​ឆ្នាំង​បាយ ។
   
7. ប្រផេះ ( គុ.គុនសព្ទ )
   ដែល​មាន​សម្បុរ​ដូច​ផេះ គឺ​ស្ទើរ-ស​ស្ទើរ​ខ្មៅ : សម្បុរ​ប្រផេះ, ព័ណ៌​ប្រផេះ​ផ្ទៃ​មេឃ ។
   
8. បំផុល ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
   ធ្វើ​ឲ្យ​ផុល : បំផុល​ផេះ ។
   
9. ផេះ ( ន.នាមសព្ទ )
   សំណុស​ដែល​ភ្លើង​ឆេះ​សុស​ជា​ផង់, ផង់​សំណល់​នៃ​វត្ថុ​ដែល​ភ្លើង​ឆេះ ។ ផេះ ! ឬ ផេះ​កណ្ដាល​ចង្ក្រាន ! ពាក្យ​សាមញ្ញ សម្រាប់​និយាយ​ដោយ​សេចក្ដី​អស់​សង្ឃឹម​ប្រដូច​ទៅ​នឹង​ផេះ គឺ​ថា​មិន​កើត​ជា​ការ​ទេ ។ (ព. ប្រ.) មិន​ផេះ​ទេ ! មិន​កើត​ការ​ទេ ! ។ ស៊ី​ផេះ ! ឬ ស៊ី​តែ​ផេះ ! គ្មាន​អ្វី​ស៊ី​ទេ​មាន​តែ​ផេះ ស៊ី​តែ​ផេះ​ចុះ ! (ព. សា.) ។ល។
   
10. ពពុរ ( គុ.គុនសព្ទ )
    ដែល​ពុរ​ខ្លាំង គឺ​ដែល​ពុរ​ដោយ​បែក ឬ​ដោយ​ជោរ​ខ្លាំង, ដោយ​ហើម​ខ្លាំង : ដី​បែក​ភក់​ពពុរ, បែក​ដី​ពពុរ, ស្វាយ​ទុំ​ជោរ​ពពុរ, ហើម​សាច់​ពពុរ ។ ប្រើ​ជា ន. ផង​ក៏​បាន : ពពុរ​ដី, ពពុរ​ផេះ ឬ ពពុល​ដី, ពពុល​ផេះ ។
    

Next >>

1. ផែះ   - detail »
   See:ផេះ
2. ផេះ ( n ) [pʰeh]   - detail »
   ashes, cinders.
   
3. ផេះ [pʰeh]   - detail »
   nothing.
   
4. ផេះ ( adj ) [pʰeh]   - detail »
   to be untrue
   
5. ផេះ ( n ) [pʰeh]   - detail »
   stupid person, dolt
   
   Reference: អាផេះ

1. ឃ្លង់ផេះ [klʊəŋ pʰeh]
   leprosy that causes the appearance of burnt spots on the skin
   
2. ចេកផេះ [ceɛk pʰeh]
   variety of banana
   
3. ដូងផេះ [dooŋ pʰeh]
   kind of coconut
   
4. ដូចផេះកណ្ដាលចង្ក្រាន [dooc pʰeh kɑndaal -----]
   disappointment; something which is worthless (lit. `like ashes in the fireplace')
   
5. ត្មាតផេះ [tmaat pʰeh]
   kind of gray vulture
   
6. ទុងផេះ [tuŋ pʰeh]
   kind of gray pelican
   
7. ផេះផង់ [pʰeh pʰɑŋ]
   ash(es)
   
8. ផេះផង់ [pʰeh pʰɑŋ]
   to be fine, powdery
   
9. មិនផេះ [mɨn pʰeh]
   it's no use, there's no point to it
   Eg. កុំអួតពេក​ វា​មិន​ផេះ​ទេ​: Don't brag so much; there's no point to it.
10. ស៊ីផេះ [sii pʰeh]
    to get nothing, come up empty-handed; to do in vain
    Eg. ពេលដែលមានត្រីច្រើន​ មិន​មកទេ ឥឡូវគេយកអស់ហើយ​ឯងស៊ី​ផេះទៅ​!: When there were lots of fish, you didn't come; now they have caught them all and you get nothing! See:ស៊ីតែផេះ

Next 10 entries »