Khmer Dictionary: ព្រះ

1. ព្រះ ( adj ) [preah]
   to be holy, sacred, divine; excellent, distinguished, superior (commonly used as a prefix before nominals referring to members of the royal family, Buddhist priests, the Buddha, God, and certain deified elements, such as earth and fire; where it serves as an honorific particle)
   
2. ព្រះ ( n ) [preah]
   the Buddha, God; celestial / holy being
   
3. ព្រះ ( n ) [preah]
   title of a high official in the Cambodian court
   
1. ក្រឡាព្រះគំនាល់ [krɑlaa preah kumnoal] : royal reception room
   
2. ក្រឡាព្រះបន្ទំ [krɑlaa preah bɑntum] : royal bedchamber
   
3. ក្រុមប្រឹក្សាព្រះរាជអាណាចក្រ [krom~krommaʔ- prəksaa preah riec ʔaa naa cak] : Council of the Kingdom (prior to the 1970 coup, this body served as the upper house of the Cambodian parliament)
   
4. គុណព្រះជួយ [kun preah cuə yɔɔ] : my goodness
   
5. ចាលចាញ់ព្រះសាសនា [caal caɲ preah saasnaa] : to be defrocked
   
6. ចំរើនព្រះកេសា [cɑmraən preah -----] : to get a hair cut
   
7. ចំរើនព្រះជន្មវស្សា [cɑmraən preah cʊənmeaʔ~cʊən voahsaa] : to celebrate the king's birthday
   
8. ច្រត់ព្រះនង្គ័ល [crat preah neaŋkoal]
9. ជាធ្និមព្រះនគរ [cie tnɨm preah nɔkɔɔ] : to be the most admirable of the kingdom
   
10. ជើងព្រះ [cəəŋ preah] : wife of a demon or spirit
    
11. ដូងព្រះ [dooŋ preah] : kind of medicinal vine with small edible fruit
    
12. ដូងព្រះ [dooŋ preah] : kind of grass used for making brooms
    
13. ដួងព្រះចន្ទ្រ [duəŋ preah can] : moon, disc of the moon
    
14. ទទួលព្រះកាយា [tɔtuəl preah kaayaa] : to receive communion
    
15. ថ្វាយបង្គំព្រះ [tvaay bɑŋkum preah] : to make obeisance to a statue of the Buddha; to celebrate mass
    
16. ថ្វាយព្រះ [tvaay preah] : to make an offering to the Buddha
    
17. ទីវាលព្រះមេរុ [tii viel preah meeruʔ] : Preah Meru Square (the central square in Phnom Penh)
    See: ទីវាលមេន, វាលមេន
18. ទូលព្រះបង្គំខ្ញុំព្រះករុណា [tuul preah bɑŋkum kɲom preah kaʔruʔnaa] : I / me / my (male addressing the king)
    
19. ទ្រង់ព្រះកន្សែង [trʊəŋ preah kɑnsaeŋ] : to cry, weep
    
20. ទ្រង់ព្រះពស្ត្រ [trʊəŋ preah pʊəh] : to get dressed
    
21. ទ្រង់ព្រះពិរោធ [trʊəŋ preah piʔroot] : to be angry
    
22. ទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជា [trʊəŋ preah riec bɑɲcie] : to order, command
    
23. ទ្រង់ព្រះវិតក្ក [trʊəŋ preah viʔtakkaʔ~viʔtak] : to worry
    
24. ទ្រង់ព្រះសណ្ដាប់ [trʊəŋ preah sɑndap] : to listen, understand
    
25. ទ្រង់ព្រះសវនីយ៍ [trʊəŋ preah saʔvaʔnəy] : to talk
    
26. ទ្រង់ព្រះសំរួល [trʊəŋ preah -----] : to be relaxed; to laugh
    
27. បូជាព្រះសព [boo cie preah sɑp] : to cremate
    
28. ផ្កាយព្រះគ្រោះ [pkaay preah krʊək] : planet
    
29. ពន្លឺព្រះច័ន្ទ [pʊənlɨɨ preah -----] : moonlight
    
30. ពលព្រះ [pʊəl preah] : staff of a temple
    
31. ពែងព្រះ [pɛɛŋ preah] : chalice, communion cup (Christ.)
    
32. ពានព្រះឈុត [pien preah cʰut] : tray, usually placed behind the king, on which there is a constantly burning flame
    
33. ពិធីព្រះរាជាភិសេក [piʔtʰii preah riec ʔaʔpʰiʔ seɛ kɑɑ] : coronation
    
34. ព្រេងព្រឹទ្ធ [preah ceettʰaa] : older brother
    
35. ព្រះកន្លោង [preah kɑnlaoŋ] : the mother of the Buddha
    
36. ព្រះកន្លោងព្រះ [preah kɑnlaoŋ preah] : the mother of God (Christ.)
    
37. ព្រះករុណា [preah kaʔruʔnaa] : the king, His Majesty
    
38. ព្រះករុណា [preah kaʔruʔnaa] : the king
    
39. ព្រះករុណា [preah kaʔruʔnaa] : you / your (addressing a monk); yes (response particle equivalent to បាទ​ or ចា៎ះ used when addressing a monk; it may be pronounced preah kaʔruʔnaa, preah kənaa, or simply reduced to kənaa)
    Eg. សូមព្រះករុណាមេត្តាប្រាប់ទី​លំនៅលោកឲ្យខ្ញុំព្រះករុណាបានដឹងផង បានទេ​?: Please, Sir, can you tell me where he lives?
40. ព្រះកាណ៌ [preah kaa] : ear
    
41. ព្រះកាំបិត [preah kambət] : royal knives (one of the symbols of office of the ហ្មថាវ )
    
42. ព្រះបាទ [preah baat] : foot (of the Buddha); yes (response particle used when speaking to a member of the royal family) ; title preceding the name of a king
    
43. ព្រះបាទសម្ដេចព្រះសីហនុវរ្ម័ន [preah ----- preah -----] : King Sihanouk
    
44. ព្រះបាឡាត់សង្ឃរក្ខ [preah ----- sɑŋ -----] : second secretary to the supreme Buddhist patriarch of Cambodia
    
45. ព្រះបាឡាត់សង្ឃវង្ស [preah ----- sɑŋ vɔǝŋ~vaŋsaʔ] : first secretary to the supreme Buddhist patriarch of Cambodia
    
46. ព្រះបិតុលា [preah -----] : paternal uncle
    
47. ព្រាយព្រះបារមី [priey preah baareaʔməy] See: ព្រាយ (3)
48. ព្រះកេរ [preah kee] : royal possessions
    
49. ព្រះកេស [preah kaeh~keeh] : head (of royalty, of clergy or of the Buddha)
    
50. ព្រះកែវមរកត [preah kaev meaʔreaʔkɑt] : Preah Keo Morakot (a temple in Phnom Penh)
    Reference: ព្រះវិហារព្រះកែវមរកត
51. ព្រះកំចាត់ [preah kɑmcat] : kind of ornamental tree (Hura crepitans or Zanthoxylum rhetsa; it is also used medicinally)
    
52. ព្រះកំចាយ [preah kɑmcaay] : kind of medicinal plant
    
53. ព្រះកំចាយ [preah kɑmcaay] : Braḥ Kaṁcāy (legendary disciple of the Buddha; represented in statues as a person with a full face and large protruding belly)
    
54. ព្រះក្រយាស្ងោយ [preah krɑyaa sŋaoy] : food, meal
    
55. ព្រះក្រាប [preah kraap] : kind of grass which grows close to the ground
    
56. ព្រះក្រុងញី [preah kroŋ ɲii] : kind of medicinal vine (Stephania hernandifolia)
    
57. ព្រះខាន់ថ្លា [preah kʰan tlaa] See: ព្រះខាន់រាជ្យ
58. ព្រះចេស្ដា [preah ceɛhsdaa] : power of a king
    
59. ព្រះចៅ [preah cav] : king
    
60. ព្រះជនក [preah ceaʔneaʔkaʔ~ceaʔnʊək] : father
    
61. ព្រះជន្ម [preah cʊənmeaʔ~cʊən] : age
    
62. ព្រះជន្មាយុ [preah cʊənmieyuʔ] : age
    
63. ព្រះជយាធិបតី [preah -----] : title of one of the បារគូ
    
64. ព្រះជាម្ចាស់ [preah cie mcah] : God, the Lord, Jesus Christ
    
65. ព្រះជាយា [preah cieyie] : wife
    
66. ព្រះជីវ្ណ [preah -----] : the largest statue of the Buddha in the main altar of a temple
    
67. ព្រះខាន់រាជ្យ [preah kʰan riec] : the sacred sword (a symbol of authority of the reigning Cambodian king. According to one legend anyone who could draw the sword must be king, but if the sword was drawn someone had to be killed with it. It was reportedly destroyed during the Khmer Rouge regime)
    
68. ព្រះខែ [preah kʰae] : the moon
    See: លោកខែ, ព្រះចន្ទ
69. ព្រះខ្លប [preah klɑɑp]
70. ព្រះគណ្ឌៈ [preah -----] : cheek
    
71. ព្រះគុណម្ចាស់ [preah kun mcah] : you (addressing a Buddhist monk)
    
72. ព្រះគ្រូចៅអធិការ [preah kruu cav ʔaʔtʰiʔkaa] : superior of a Buddhist temple
    
73. ព្រះឃ្លាំង [preah kleaŋ] : royal treasury / storehouse
    
74. ព្រះចក្រី [preah caʔkrəy] : the king; Vishnu
    
75. ព្រះចង្កូមកែវ [preah cɑŋkoom kaev] : eyetooth of the Buddha revered as a relic
    
76. ព្រះចន្ទ [preah can] : moon
    
77. ព្រះចន្ទសុបក្ខ [preah can -----] : waxing moon
    
78. ព្រះចមចៅ [preah cɑɑm cav] : king
    
79. ព្រះចមពល [preah cɑɑm pʊəl] : king
    
80. ព្រះចិន្តា [preah cendaa] : heart, mind ; to think
    
81. ព្រះជំនិតប្រីជា [preah cumnɨt prəycie] : title given to a great scholar
    
82. ព្រះញាតិវង្ស [preah ɲiet vɔǝŋ~vaŋsaʔ] : noble family, royal family
    
83. ព្រះដំណាក់ [preah dɑmnak] : royal residence
    
84. ព្រះដំណាក់ផែ [preah dɑmnak pʰae] : floating pavilion with a roof and open sides used by the king and his entourage during the Water Festival
    
85. ព្រះតេជព្រះគុណ [preah daec preah kun] : you / your (used by a layperson to address a Buddhist monk or a very high-ranking civil or military official); your excellency, his excellency
    
86. ព្រះតំរាស់ [preah tɑmrah] : utterance, speech
    
87. ព្រះតំរិះ [preah -----] : to think; decide
    
88. ព្រះត្រពាំង [preah trɑpeaŋ] : Braḥ Trabaṃṅ (former Cambodian province now in southern Vietnam and known as Tra Vinh)
    
89. ព្រះថនា [preah tʰɑɑ nie] : breast
    
90. ព្រះថេរដើមអាសន៍ [preah -----] : senior monk who is seated first (e.g. at a meeting)
    
91. ព្រះធរណី [preah tʰɔɔreaʔnii~tʰɔɔ(r)nii] : the Earth (considered as a living being)
    
92. ព្រះធរណី [preah tʰɔɔreaʔnii~tʰɔɔ(r)nii] See: កំប្រើច
93. ព្រះនាង [preah nieŋ] : she, her ; princess; queen
    
94. ព្រះនាម [preah niem] : name
    
95. ព្រះនាសិក [preah niesək] : nose
    
96. ព្រះនេត្រ [preah neet] : eye(s)
    
97. ព្រះទែន [preah tɛɛn] : bed; seat
    
98. ព្រះទែន [preah tɛɛn] : bed; seat; bedroom
    
99. ព្រះទែន [preah tɛɛn] : ornamental base of a statue
    
100. ព្រះទំរង់ [preah -----] : ring ; royal utensil / jewellry
     
101. ព្រះទំរង់ខុរំ [preah -----] : razor
     
102. ព្រះទំរង់គទាវុធ [preah -----] : bat, club
     
103. ព្រះទំរង់អសិ [preah -----] : royal sword
     
104. ព្រះទ័យ [preah tey] See: ព្រះហឫទ័យ
105. ព្រះទ្រង់ញាណ [preah trʊəŋ ɲien] : the Buddha (lit. 'the enlightened one')
     
106. ព្រះនេត្រា [preah neetraa] : eye(s)
     
107. ព្រះបដិមា [preah paʔdeʔmaa] : sacred statue
     
108. ព្រះបត់ [preah bɑt] : folded painting of the Buddha, painting of the Buddha on a screen
     
109. ព្រះបន្ទូល [preah bɑntuul] : speech ; to say
     
110. ព្រះបរមគ្រូ [preah bɑrom kruu] : the Greatest Teacher (epithet of the Buddha)
     
111. ព្រះបរមបពិត្រ [preah bɑrom bɑpit] : His Majesty, His Excellency; title of the king
     
112. ព្រះបរមរាជវាំង [preah bɑrom riec veaŋ] : royal palace
     
113. ព្រះបរមវង្សា [preah bɑrom vʊəŋsaa] : royal family
     
114. ព្រះបរមសព [preah bɑrom sɑp] : body of a deceased king
     
115. ព្រះបរមសារីរិកធាតុ [preah bɑrom saarǝyrǝk tʰiet] See: សារីរិកធាតុ
116. ព្រះទេពី [preah teepii] : wife
     
117. ព្រះទ្រង់ឫទ្ធិ [preah trʊəŋ rɨt] : the king
     
118. ព្រះទ្រហឹង [preah trɔhɨŋ] : kind of plant
     
119. ព្រះធម៌ [preah tʰoa] : the Dharma, Buddhist law; the Law
     
120. ព្រះធម្មឃោសធម្ម [preah tʰoammeaʔ~tʰoam kʰoosaʔ tʰoammeaʔ~tʰoam] : title of a high ranking Buddhist monk in the Mohanikay Order just below the ព្រះធម្មឃោសាចារ្យ
     
121. ព្រះធម្មឃោសាចារ្យ [preah -----] : title of a high ranking Buddhist monk in the Mohanikay Order just below the ព្រះពុទ្ធឃោសាចារ្យ
     
122. ព្រះធម្មរាជ [preah tʰoammeaʔ~tʰoam riec] : title of one of the បារគូ
     
123. ព្រះធម្មលិខិត [preah tʰoammeaʔ~tʰoam liʔkʰət] : title of a very senior Buddhist monk in the Mohanikay Order and member of the highest class of the រាជាគណៈ
     
124. ព្រះធម្មសាត្រ [preah tʰoammeaʔ~tʰoam saa trɑɑ] : Braḥ Dammasātra (name of an ancient legal treatise)
     
125. ព្រះធម្មឧត្តម [preah tʰoammeaʔ~tʰoam ʔutdɑm] : title of a high ranking Buddhist monk in the Dhammayutt Order just below ព្រះមហាព្រហ្មមុនី
     
126. ព្រះថោង [preah tʰao ŋɔɔ] : Braḥ Thoṅ (name of a legendary prince)
     
127. ព្រះថោង [preah tʰao ŋɔɔ] : title of a piece of ancient Cambodian music
     
128. ព្រះថ្កោល [preah tkaol] : kind of a plant
     
129. ព្រះទណ្ឌ [preah toan] : scepter
     
130. ព្រះទន្ត [preah toan] : tooth
     
131. ព្រះទិនករ [preah tɨn kɑɑ] : the sun
     
132. ព្រះទីន័ង [preah tiineaŋ] : term for any place where the king resides (e.g. buildings / rooms in the royal palace complex) and any means of transportation (e.g. automobiles, elephants), royal vehicle, royal conveyance
     
133. ព្រះមង្គលទេព្វាចារ្យ [preah -----] : title of a very senior Buddhist monk in the Dhammayutt Order and member of the highest class of the រាជាគណៈ
     
134. ព្រះមន្ទីរហ្លួង [preah mʊəntii luǝŋ] : place for storing royal paraphernalia
     
135. ព្រះមហាករុណាទិគុណ [preah -----] : he / him / his
     
136. ព្រះមហាក្សត្រ [preah meaʔhaa~mɔhaa ksat] : king
     
137. ព្រះមហាក្សត្រិយានី [preah meaʔhaa~mɔhaa ksatrəyyaanii] : queen
     
138. ព្រះមហាព្រហ្មមុនី [preah meaʔhaaprummuʔnii] : title of a high ranking Buddhist monk in the Dhammayutt Order
     
139. ព្រះមហាមកុដបញ្ចកោត [preah meaʔhaa~mɔhaa meaʔkot~mɔkot paɲcaʔ kaot] : royal five pointed crown
     
140. ព្រះមហាមកុដរាជ្យ [preah meaʔhaa~mɔhaa meaʔkot~mɔkot riec] : royal crown
     
141. ព្រះមហារាជ [preah meaʔhaa~mɔhaa riec] : the king
     
142. ព្រះភគវតី [preah -----] : title of Lakshmi, the wife of Shiva
     
143. ព្រះភគវន្តមុនី [preah pʰeaʔkeaʔvoantaʔmuʔnii] : the Buddha
     
144. ព្រះភគវ័ត [preah pʰeaʔkeaʔvoat] : the Buddha
     
145. ព្រះភគិនេយ្យ [preah -----] : niece
     
146. ព្រះភព [preah pʰup] : Shiva
     
147. ព្រះភូធរ [preah pʰuutʰɔɔ] : king
     
148. ព្រះភូបាល [preah pʰuubaal] : king
     
149. ព្រះភូម [preah pʰuum] : guardian spirit, village spirit
     
150. ព្រះភូសា [preah pʰuusaa] : clothing, costume, uniform
     
151. ព្រះមកុដ [preah meaʔkot~mɔkot] : royal crown
     
152. ព្រះពុទ្ធសាសនា [preah put saasnaa] : Buddhism
     
153. ព្រះពុទ្ធអង្គ [preah put ʔɑŋ] : the Buddha
     
154. ព្រះពុទ្ធាចារ្យ [preah -----] : title of a very senior monk in the Dhammayutt Order a member of the highest class of the រាជាគណៈ just below ព្រះមង្គល ទេព្វាចារ្យ
     
155. ព្រះពៃស្រពណ៍ [preah peysrɑp] : rice
     
156. ព្រះពៃស្រពណ៍ [preah peysrɑp] : cattle
     
157. ព្រះពោធិវង្ស [preah pootʰiʔ vɔǝŋ~vaŋsaʔ] : title of a very senior monk in the Mohanikay Order, a member of the highest class of the រាជាគណៈ
     
158. ព្រះពោធិសត្វ [preah pootʰiʔ sat] : bodhisatva (one of the reincarnations of the Buddha)
     
159. ព្រះព្នៅ [preah pnɨv] : kind of tree (Terminalia nigrovenulosa) with a medicinal bark
     Reference: ដើមព្រះព្នៅ
160. ព្រះព្រហ្ម [preah prum] : Brahma
     
161. ព្រះព្រហ្មាធិរាជ [preah -----] : title of one of the បារគូ
     
162. ព្រះមហាស្វេតច្ឆត្រ [preah meaʔhaa~mɔhaa sveetaʔ~svaet -----] : nine-tiered white umbrella over the royal throne
     
163. ព្រះមហាអានន្ទ [preah meaʔhaa~mɔhaa ʔaananteaʔ~ʔaanʊənteaʔ] See: អានន្ទ (2)
164. ព្រះមហេសី [preah meaʔheɛsəy] : queen
     
165. ព្រះមហោសថ [preah meaʔhaosaʔtʰaʔ] : Mahosatha (name of the incarnation of the Buddha in the Mahosatha Jataka)
     
166. ព្រះមានតំរាស់ [preah mien tɑmrah] : to speak
     
167. ព្រះមានបុណ្យ [preah mien bon] : epithet of the Buddha
     
168. ព្រះមានព្រះភាគ [preah mien preah pʰiek] : epithet of the Buddha
     
169. ព្រះមិន្ធរាធិបតី [preah -----] : title of one of the បារគូ
     
170. ព្រះមុទ្រានៃព្រះបរមសម្ពុទ្ធ [preah muttrie ney preah bɑrom samput] : the postures of the Buddha (there are five principal ones: 1) អភយមុទ្រ posture of absence of fear; 2) ធម្មចក្រមុទ្រ posture of the Buddha setting in motion the wheel of the law (in his first sermon); 3) ភូមិស្បស៍មុទ្រ posture of the Buddha testifying to the earth; 4) វរមុទ្រ posture of the Buddha giving or receiving gifts; 5) វិតក៌មុទ្រ posture of the Buddha meditating)
     
171. ព្រះមុនីកោសល [preah ----- kaoh lɔɔ] : title of a high ranking Buddhist monk in the Mohanikay Order just below the ព្រះសាសនមុនី
     
172. ព្រះរាជក្រឹត្យ [preah riec krət] : royal decree or order
     
173. ព្រះរាជគ្រូ [preah riec kruu] : royal teacher
     
174. ព្រះរាជទាន [preah riec tie nɔɔ] : royal grant / gift; to give
     
175. ព្រះរាជទូត [preah riec tuut] : royal ambassador
     
176. ព្រះរាជទ្រព្យ [preah riec troap] : royal property / wealth
     
177. ព្រះរាជធានី [preah riec tʰienii] : royal capital
     
178. ព្រះរាជធីតា [preah riec tʰiidaa] : princess, daughter of a king
     
179. ព្រះរាជមេត្រី [preah riec meetrəy] : royal friendship
     
180. ព្រះរាជរោង [preah riec rooŋ] : royal reception hall
     
181. ព្រះរាជវង្សានុវង្ស [preah riec vɔǝŋ~vaŋsaʔ ʔaʔnuʔvʊəŋ] : royal family
     
182. ព្រះរាជវរានុកូល [preah -----] : royal family
     
183. ព្រះរាជវាំង [preah riec veaŋ] : royal palace
     
184. ព្រះរាជសារ [preah riec saa~saaraʔ] : royal message / letter / notice
     
185. ព្រះរាជហឫទ័យ [preah riec haʔrɨʔtey] : royal heart / mind / feelings
     
186. ព្រះរាជអាជ្ញា [preah riec ʔaacɲaa] : royal laws / order / authority; royal prosecutor
     
187. ព្រះរាជអាណាចក្រ [preah riec ʔaa naa cak] See: ព្រះរាជាណាចក្រ
188. ព្រះរាជឱង្ការ [preah riec ʔaoŋkaa] : royal speech / utterance / edict / wish / desire / command; to say
     Eg. សម្តេចមានព្រះរាជឱង្ការថា ...។: the prince said that ....
189. ព្រះរាជា [preah riecie] : king, rajah
     
190. ព្រះរាជាណាចក្រ [preah riecie naa cak] : kingdom
     Eg. ព្រះរាជា​ណាចក្រអង់គ្លេស: the United Kingdom
191. ព្រះរាជិនី [preah rieciʔnii] : queen
     
192. ព្រះរាជូបត្ថម្ភ [preah riecuupattʰam] : royal aid
     
193. ព្រះរាជោវាទ [preah riecooviet] : royal influence / advice
     
194. ព្រះរាជ្យក្រឹត្យ [preah riec krət] : royal edict; law of nature, natural law
     
195. ព្រះរាម [preah riem] : Prince Rama (central figure in the Ramayana epic)
     
196. ព្រះមេ [preah mee] : (husked, uncooked, or cooked) rice
     
197. ព្រះម៉ែហួ [preah -----] : official female representative of the royal household (she takes part in certain ceremonies such as the Sacred Furrow Ceremony)
     
198. ព្រះម្ចាស់ថ្លៃ [preah mcah tlay] : Dear Master (i.e. the Buddha); exclamation said when one has had a narrow brush with disaster
     Eg. ព្រះម្ចាស់ថ្លៃ ជួយខ្ញុំផង​!: Oh Dear Master aid me!
199. ព្រះម្នាង [preah mnieŋ] : royal concubine
     
200. ព្រះម្រឹត្យូវ [preah -----] : god of death
     
201. ព្រះរតនត្រ័យ [preah rɔɔt nɔɔ tray] : the Three Precious Gems (of Buddhism: the Buddha, Dharma, and Sangha)
     
202. ព្រះរាជ [preah riec] : royal (used as a prefixed elements in many compounds; see below)
     
203. ព្រះរាជកំណត់ [preah riec kɑmnɑt] : royal edict / decree; law
     
204. ព្រះរៀម [preah riəm] : elder brother
     
205. ព្រះរោគ [preah rook] : disease or illness of royalty
     
206. ព្រះរំងាច [preah rumŋiec] : kind of vegetable resembling spinach
     
207. ព្រះលញ្ឆករ [preah laɲcʰaʔkɑɑ] : royal seal
     
208. ព្រះលាន [preah lien] : large yard in front of a royal palace, courtyard of a palace
     
209. ព្រះលោកវិទូ [preah look~lookaʔ viʔtuu] : he who knows the world (epithet of the Buddha)
     
210. ព្រះលំពែងជ័យ [preah lumpɛɛŋ cey] : royal lance
     
211. ព្រះល្ងាច [preah lŋiec] : kind of creeping plant (Desmodium auricomum) used medicinally
     
212. ព្រះវ [preah vɔɔ] : simple palanquin
     
213. ព្រះវង្ស [preah vɔǝŋ~vaŋsaʔ] : rank of children of អ្នករាជវង្ស
     
214. ព្រះសិវិកា [preah seʔviʔkaa] : palanquin
     
215. ព្រះសិវៈ [preah seʔvaʔ] : Shiva
     
216. ព្រះសុគន្ធ [preah soʔkɔǝn~soʔkɔǝntʰɔɔ] : title of a high ranking Buddhist monk
     
217. ព្រះសុពណ៌បាទុក [preah soʔpoa baatuk] : king's golden shoes
     
218. ព្រះសុរិយា [preah soʔreʔyaa] : the sun
     
219. ព្រះសុវណ្ណកោច្ឆៈ [preah -----] : royal chair; golden chair
     
220. ព្រះសូរសៀង [preah soo siǝŋ] : sound, voice
     
221. ព្រះសែងង៉ាវ [preah saeŋ ŋaav] : royal saber
     
222. ព្រះស្ងោយ [preah sŋaoy] : food (and drink)
     
223. ព្រះស្ដេច [preah sdac] : title given to an official of the royal household who is in charge of religious affairs; his full title is ឧកញ៉ាព្រះស្តេចសុរិន្ទ្រាធិបតី
     
224. ព្រះសង្ឃនាយក [preah sɑŋ nieyʊək] : patriarch of either of the two Cambodian Buddhist orders
     
225. ព្រះសង្ហារ [preah sɑŋhaa] : royal seal / insignia
     
226. ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ [preah sammaasamput] : the Enlightened One, the Buddha
     
227. ព្រះសយម្ភូ [preah saʔyampʰuu] : epithet of the Buddha; epithet of Brahma / Shiva / Vishnu
     
228. ព្រះសាគរ [preah saakɔɔ] : the sea (esp. viewed as a divine being)
     
229. ព្រះសាសនមុនី [preah saasaʔnaʔ -----] : title of a high ranking Buddhist monk in the Mohanikay Order just below the ព្រះធម្មឃោសធម្ម
     
230. ព្រះសាស្តាចារ្យ [preah -----] : Divine Teacher (epithet of the Buddha)
     
231. ព្រះសិង្ឃានិកា [preah səŋkʰieniʔkaa -----] : សិង្ឃានិក
     
232. ព្រះសិរ [preah see] : head
     
233. ព្រះពលទេពសេនាបតី [preah pʊəl teep seɛnaa -----] : royal military commander, general
     
234. ព្រះពស្ត្រព្រះភូសា [preah pʊəh preah pʰuusaa] : royal garment / uniform
     
235. ព្រះពាយ [preah piey] : the wind
     
236. ព្រះពិស្ណុការ [preah pɨhsnuʔ kaa] : divine architect, Brahman creator of the universe
     
237. ព្រះពុទ្ធ [preah put] : the Buddha
     
238. ព្រះពុទ្ធឃោសាចារ្យ [preah put -----] : title of a high ranking Buddhist monk in the Mohanikay Order just below the ព្រះមហាវិមលធម្ម
     
239. ព្រះពុទ្ធដីកា [preah put dəykaa] : words / utterances of the Buddha
     
240. ព្រះពុទ្ធរូប [៥ អង្គ :: preah put ruup ----- ʔɑŋ] : statue / image of the Buddha
     
241. ព្រះបីតិ [preah pəyteʔ] : ecstasy, delight
     
242. ព្រះបំរើ [preah -----] : royal (written) order
     
243. ព្រះប្រមុខរដ្ឋ [preah prɑmuk roat~roattʰaʔ] : royal chief of state
     
244. ព្រះផ្នួស [preah pnuəh] : ordination (to become a monk)
     
245. ព្រះពន្លា [preah pʊənlie] : royal tent / pavilion / camp
     
246. ព្រះពរ [preah pɔɔ] : blessing, good wishes (for roy. and cler.)
     
247. ព្រះរាជបញ្ញត្តិ [preah riec baɲɲat] : to decree, order
     
248. ព្រះរាជបរិពារ [preah riec bɑɑreʔpie] : royal entourage
     
249. ព្រះរាជបល័្លង្ក [preah -----] : throne
     
250. ព្រះរាជបុត្រ [preah riec bot] : child , prince
     
251. ព្រះរាជបំរើ [preah riec -----] : royal servant
     
252. ព្រះរាជពង្សាវតារ [preah riec pʊəŋsaaveaʔdaa] : royal genealogy, royal chronicle
     
253. ព្រះរាជពិធីបរមាឃ [preah riec piʔtʰii bɑɑmiek] See: បរមាឃ
254. ព្រះស្តែង [preah sdaeŋ] : you (arch. term used by high-ranking persons to address an intimate subordinate or inferior)
     
255. ព្រះស្នំក្រមការ [preah snɑm krɑm kaa] : the king's servants / concubines
     
256. ព្រះស្រី [preah srǝy] : areca
     
257. ព្រះស្រីចុណ្ណ [preah srǝy -----] : mashed areca
     See: ស្លាបុក
258. ព្រះស្រីសុក្កា [preah srǝy -----] : dry ripe areca fruit
     See: ស្លាស្លឹង
259. ព្រះស្រីសុគន្ធបទ [preah srǝy soʔkɔǝn~soʔkɔǝntʰɔɔ bɑt] : Sri Sukonthor Bat (king of Cambodia, 1504-1508)
     
260. ព្រះស្រោត្រ [preah sraot] : ear
     
261. ព្រះហស្ត [preah hoah] : hand
     
262. ព្រះហឫទ័យ [preah haʔrɨʔtey] : heart; feelings; highest desire; most gracious permission (ព្រះហឫទ័យ and its more common var. ព្រះទ័យ are the roy. and cler. equivalents to ចិត្ត)
     
263. ព្រះអគ្គមហេសី [preah ʔaʔkeaʔ meaʔheɛsəy] : first queen, senior queen
     
264. ព្រះអគ្គី [preah ʔakkii] : Agni (Brahman god of fire)
     
265. ព្រះវនរ័ត្ន [preah -----] : title of a very senior Buddhist monk in the Mohanikay Order; a member of the highest class of the រាជាគណៈ
     
266. ព្រះវររាជទេពី [preah -----] : queen
     
267. ព្រះវររាជិនី [preah vɔɔ rieciʔnii] : first royal princess
     
268. ព្រះវស្សា [preah voahsaa] : year
     
269. ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ [preah vɨɲɲien bɑɑreʔsot] : Holy Ghost, Holy Spirit (Christ.)
     
270. ព្រះវិស្ណុ [preah -----] : Vishnu
     
271. ព្រះវិហារ [preah viʔhie] : temple, sanctuary of a Buddhist temple
     
272. ព្រះវិហារ [preah viʔhie] : temple / sanctuary (Buddh.)
     
273. ព្រះវិហារ [preah viʔhie] : Preah Vihear (name of a Cambodian province and a well-known temple complex on the Cambodian - Thai border)
     
274. ព្រះសង្ឃ [preah sɑŋ] : Buddhist monk / priest, bonze
     
275. ព្រះអង្កោល [preah ʔɑŋkaol] : kind of tuber used as a spice and to make a yellow dye
     
276. ព្រះអង្គ [preah ʔɑŋ] : you / your (speaking to or of a royal or sacred person)
     
277. ព្រះអង្គ [preah ʔɑŋ] : he / him / his, she / her / her (speaking to or of a royal or sacred person)
     Eg. ព្រះអង្គបានយល់ព្រមតាមពាក្យអង្វររបស់​ព្រះមាតាចិញ្ចឹមរបស់ព្រះអង្គ…: (the Buddha) agreed to the pleadings of His foster mother ....
278. ព្រះអង្គ ( clf ) [preah ʔɑŋ] : for royal or sacred persons.
     
279. ព្រះអង្គ ( clf ) [preah ʔɑŋ] : for Buddha images
     
280. ព្រះអង្គារ [preah ʔɑŋkie] : ashes that remain after the cremation of a royal corpse
     
281. ព្រះអធិបតី [preah ʔaʔtʰippaʔdəy] : high-ranking official, person in authority, leader of a ceremony
     
282. ព្រះអនុជ [preah ʔaʔnoc] : younger brother
     
283. ព្រះអន្លក់ [preah ʔɑnlʊək] : kind of vegetable
     
284. ព្រះអរហំ [preah ʔaʔraʔhaŋ] : one who has succeeded in detaching himself from worldly desire; epithet of the Buddha
     
285. ព្រះអរុណ [preah ʔaʔrun] : sun
     
286. ព្រះអាទិត្យ [preah ʔaatɨt] : the sun
     
287. ព្រះអាទិទេព [preah ʔaatiʔ teep] : god
     
288. ព្រះអារិយកស្សប [preah -----] : title of a high ranking Buddhist monk in the Dhammayutt Order just below ព្រះធម្មឧត្តម
     
289. ព្រះឥន្ទ [preah ʔen] : Indra
     
290. ព្រះឥសូរ [preah ʔiʔsoo] : Shiva
     
291. ព្រះឧណ្ហីស [preah ʔunheh] : royal crown
     
292. ព្រះឱស័ [preah ʔaoh] : mouth
     
293. ភ្នំព្រះសុមេរុ [pnum preah soʔmeeruʔ] See: សុមេរុ
294. មណ្ឌលព្រះចន្ទ្រ [mʊəndʊəl preah can] : disk of the moon
     
295. យកតែព្រះអាយុ [yɔɔ kɑɑ tae preah ʔaayuʔ] : to save one's skin; to be concerned for one's own life
     
296. រងព្រះជង្ឃ [rɔɔŋ preah ceaŋkʰeaʔ~cʊəŋ] : royal kneeler
     
297. រាហុលេបព្រះចន្ទ្រ [riehuʔ leep preah can] : lunar eclipse (lit. `Rahu has swallowed the moon')
     
298. លោកគ្រូព្រះសព [look~lookaʔ kruu preah sɑp] : late / deceased teacher
     
299. ល្បិចព្រះជ័យចេស្ដា [lbəc preah cey ceɛhsdaa] See: ល្បិចចៅក្រម
300. សម្ដេចព្រះអគ្គរាជទេពី [sɑmdac preah ʔaʔkeaʔ riec teepii]
301. សម្ដេចព្រះអម្ចាស់ [sɑmdac preah -----] : title of the king's siblings
     
302. សម្ដេចព្រះឧបយុវរាជ [sɑmdac preah ʔuʔpaʔyuʔveaʔriec] : former title of King Norodom Sihanouk
     
303. សម្តេចព្រះឥសីភទ្ទ [sɑmdac preah ʔǝysǝypʰoat] : chief of the បារគូ
     
304. សម្ដេចព្រះវរមាតា [sɑmdac preah vɔɔ miedaa] : queen mother
     
305. សម្ដេចព្រះវររាជជននី [sɑmdac preah -----] : queen mother
     
306. សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ [sɑmdac preah sɑŋ riec] : the supreme Buddhist patriarch in Cambodia (title for the patriarch of either of the two Cambodian Buddhist orders)
     
307. សុំទឹកជ័យព្រះ [som tɨk cey preah] : ceremony in which water is placed before a Buddha image, prayed over, and then drunk or used to wash the face in the hope that it will bring luck or protect from danger
     
308. សូមទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោស [soom trʊəŋ preah meettaa prɑh] : polite phrase used by a man to initiate a conversation with the king, queen, or high ranking royalty, if it please your highness
     
309. សារព្រះ [saa~saaraʔ preah] : name of a spell to drive away evil spirits
     
310. សំរេចព្រះនគរ [----- preah nɔkɔɔ] : to make a royal decision; to ascend to the throne
     
311. ស្នងព្រះអង្គុលី [snɑɑŋ preah ʔɑŋkuʔlii] : spoon, fork
     
312. ស្នាប់ព្រះជង្ឃ [snap preah ceaŋkʰeaʔ~cʊəŋ] : socks; pants, trousers
     
313. ស្នាប់ព្រះឩរុ [snap preah ʔuuruʔ] : under shorts; shorts
     
314. ហោព្រះអដ្ឋិ [hao preah ʔattʰeʔ] : place where the royal funerary urns are kept
     
315. ហ្លួងព្រះបាង [luǝŋ preah baaŋ] : Luang Prabang (Royal Capital of Laos)
     
316. អន្លក់ព្រះ [ʔɑnlʊək preah] : kind of plant (Pluchea indica; with edible young shoots)
     
317. អភិសេកព្រះ [ʔaʔpʰiʔ seɛ kɑɑ preah] : the veneration of the Buddha by all the gods upon his enlightenment
     
318. ហ្លួងព្រះកោដ្ឋ [luǝŋ preah kaot] : king who has just died and who is in his coffin
     
319. អាចរិយព្រះ [ʔaacaʔreʔyaʔ preah] : prophet
     
320. ឧកញ៉ាព្រះខ្មែរ [ʔokɲaa preah kmae] : title of a high Cambodian royal official
     
321. ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាព្រះរាជបល្ល័ង្ក [ʔutdɑm krom~krommaʔ- prəksaa preah riec pallaŋ] : Higher Council of the Throne
     
322. អំបោះព្រះ [ʔɑmbɑh preah] : kind of vine that grows on large trees
     See: វល្លិយឺត
323. អំបោះព្រះ [ʔɑmbɑh preah] : white silky thread produced by a certain kind of spider (this thread is irritating to the eyes)
     See: សរសៃឈូក
324. ឱង្ការព្រះ [ʔaoŋkaa preah] : words / sayings of the Buddha